Giữ bình tĩnh và đón nhận kết quả bằng sự yêu thương
Khi cầm bảng điểm hoặc nghe con báo tin kết quả, hẳn không ít cha mẹ cảm thấy hụt hẫng, lo lắng hay thậm chí tức giận. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất lúc này là giữ được sự bình tĩnh. Hãy tự nhắc mình rằng, điểm số chỉ phản ánh kết quả của một kỳ thi, không phải giá trị của cả con người con.
Một cái ôm, một ánh nhìn trìu mến hay một câu nói đầy yêu thương như “Không sao đâu con, mình sẽ cùng nhau tìm cách vượt qua” sẽ giúp con cảm thấy an toàn, được yêu thương vô điều kiện. Tránh trách mắng hay buông lời chê bai, vì chính con cũng đang cảm thấy buồn và thất vọng về bản thân rồi.
Khi con không đạt kết quả như mong đợi trong kỳ thi, cha mẹ hãy xem đây là cơ hội để con học cách vượt qua thử thách và trưởng thành hơn. Một lần vấp ngã không quyết định cả tương lai của con. Quan trọng là cha mẹ đồng hành để con biết nhìn lại chính mình, tự tin đứng dậy và nỗ lực cho những chặng đường phía trước.
Lắng nghe để chạm đến tâm hồn con
Sau những cảm xúc ban đầu lắng xuống, hãy cho con cơ hội được chia sẻ nỗi lòng. Có thể con đang lo lắng, xấu hổ hoặc thậm chí sợ hãi khi đối diện với cha mẹ, thầy cô hay bạn bè. Đây chính là lúc cha mẹ cần trở thành một người bạn lắng nghe, không phán xét, không ngắt lời hay đưa ra lời khuyên ngay lập tức.
Cha mẹ có thể bắt đầu bằng những câu hỏi dịu dàng: “Con cảm thấy thế nào về kết quả này?” hay “Điều gì khiến con lo lắng nhất lúc này?” Chỉ cần lắng nghe thôi, con sẽ cảm nhận được sự đồng cảm, thấu hiểu và sớm mở lòng hơn.
Cùng con nhìn lại nguyên nhân và lập kế hoạch mới
Khi con đã sẵn sàng, cha mẹ có thể cùng con phân tích xem vì sao kết quả chưa đạt như mong đợi. Có thể do kiến thức còn hổng, kỹ năng làm bài chưa tốt, con bị tâm lý phòng thi, hay đơn giản là con chưa thực sự nỗ lực hết sức. Việc nhìn nhận nguyên nhân không phải để đổ lỗi, mà để cùng nhau tìm ra giải pháp phù hợp cho lần sau.
Đây cũng là thời điểm cha mẹ có thể đồng hành cùng con xây dựng kế hoạch học tập mới: phân chia thời gian ôn luyện hợp lý, rèn luyện kỹ năng làm bài, hay thậm chí tìm đến sự hỗ trợ của thầy cô, gia sư nếu cần thiết. Quan trọng là hãy để con cảm thấy mình luôn có gia đình ở phía sau, sẵn sàng hỗ trợ, tiếp sức.
Đừng để con bị tổn thương bởi sự so sánh
Trong những lúc này, điều cha mẹ cần tránh nhất chính là so sánh con với bạn bè cùng trang lứa. Những câu như “Sao con không được như bạn A?” hay “Nhà mình đầu tư cho con như thế mà con lại thế này…” chỉ khiến con thêm tổn thương và xa cách. Mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt, có điểm mạnh, điểm yếu và tốc độ phát triển khác nhau. Việc cha mẹ tôn trọng sự khác biệt của con sẽ giúp con tự tin hơn vào chính mình.
Hỗ trợ con nếu thấy dấu hiệu bất ổn tâm lý
Nếu sau kỳ thi, cha mẹ nhận thấy con có những biểu hiện như chán nản kéo dài, mất động lực học tập, lo âu quá mức, hay thậm chí có dấu hiệu trầm cảm, hãy chủ động tìm sự giúp đỡ từ thầy cô, chuyên gia tâm lý. Đôi khi, sự can thiệp kịp thời và đúng cách sẽ giúp con nhanh chóng vượt qua cú sốc tâm lý và lấy lại tinh thần để tiếp tục cố gắng.
Chuyên gia tâm lý trẻ em Nguyễn Minh Hà nhấn mạnh: “Áp lực thi cử nếu không được giải tỏa đúng cách có thể trở thành nguyên nhân dẫn đến những vấn đề tâm lý nghiêm trọng ở trẻ. Vai trò đồng hành của cha mẹ trong thời điểm này vô cùng quan trọng.”
Động viên con bằng sự tin tưởng và yêu thương
Cuối cùng, điều con cần nhất sau mỗi lần vấp ngã chính là sự tin tưởng và yêu thương vô điều kiện từ cha mẹ. Hãy cho con thấy rằng điểm số không phải là tất cả, và con vẫn luôn được yêu thương dù thành công hay thất bại. Một tinh thần tích cực từ cha mẹ sẽ tiếp thêm động lực để con mạnh mẽ đứng dậy và bước tiếp.
