Các chuyên gia cho biết có những triệu chứng đặc trưng xuất hiện trong vài ngày hoặc vài tuần trước khi xảy ra nhồi máu cơ tim, được xem như những tín hiệu đỏ mà người bệnh không nên bỏ qua. Nhận biết những dấu hiệu này có thể cứu sống bạn.
Bác sỹ Abha Khandelwal, Phó Giáo sư Lâm sàng chuyên ngành Tim mạch tại Stanford Health Care (Mỹ), cho biết tỷ lệ tử vong do bệnh tim tăng lên trong đại dịch, càng cho thấy tầm quan trọng của việc hiểu biết nguy cơ và triệu chứng sớm.
Dưới đây là những dấu hiệu cảnh báo sớm của một cơn nhồi máu cơ tim và việc cần làm nếu bạn gặp phải:
1. Đau hoặc tức ngực
Đau thắt ngực, cơn đau ngực xuất hiện ngắt quãng do mảng xơ vữa tích tụ dần trong động mạch, có thể là dấu hiệu cảnh báo trước khi nhồi máu cơ tim xảy ra, theo bác sỹ Roger Blumenthal, Giám đốc Trung tâm Ciccarone về Phòng ngừa Bệnh tim mạch tại Đại học Johns Hopkins (Mỹ). Co thắt động mạch vành cũng có thể gây ra triệu chứng này.
Nếu bạn nhận thấy bất kỳ cảm giác khó chịu nào ở ngực, vì đau thắt ngực có thể biểu hiện dưới nhiều dạng, không chỉ đơn thuần là đau, hãy liên hệ với bác sỹ ngay.
2. Đau ở cổ, vai hoặc hàm
Chúng ta thường liên tưởng nhồi máu cơ tim đến cơn đau dữ dội ở cánh tay trái. Tuy nhiên, các dấu hiệu sớm lại có thể tinh tế hơn.
“Đôi khi đau thắt ngực đồng nghĩa với đau hoặc tức ngực, nhưng ở người lớn tuổi có thể đi kèm các triệu chứng khác như đau lan lên cổ, vai hoặc cánh tay,” bác sỹ Blumenthal cho hay.
Bác sỹ Khandelwal bổ sung rằng cảm giác này đôi khi giống như tê lan lên tới hàm.
3. Dễ hụt hơi
Khó thở bất thường cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo, bác sỹ Khandelwal cho biết. Điều này có thể xảy ra khi bạn thấy mệt hơn bình thường sau những hoạt động đơn giản, như thay bóng đèn hoặc chăm sóc vườn vào mùa Xuân.
Một số người cũng cảm thấy tê tay hoặc tức ngực sau khi gắng sức mạnh.
4. Buồn nôn hoặc các vấn đề tiêu hóa
Đau bụng, buồn nôn và mệt mỏi toàn thân cũng có thể là dấu hiệu của nhồi máu cơ tim, theo bác sỹ Nikhil Sikand, chuyên gia tim mạch tại Yale Medicine (Mỹ).
Tuy nhiên không phải ai cũng gặp những triệu chứng này. “Một số bệnh nhân có thể chỉ có triệu chứng nhẹ hoặc thậm chí không có triệu chứng,” ông lưu ý.
Triệu chứng tăng dần về tần suất hoặc mức độ ngay trước cơn nhồi máu cơ tim
Khoảng thời gian giữa các triệu chứng và biến cố tim mạch có thể rất khác nhau ở mỗi người. Tuy nhiên, bác sỹ Khandelwal cho biết khoảng hai phần ba bệnh nhân có thể nhớ lại rằng họ từng gặp đau ngực trong vòng một tháng trước khi xảy ra cơn nhồi máu cơ tim. Một số người nhận thấy các triệu chứng nặng hơn trong những ngày cận kề biến cố.
“Thường thì vào đúng ngày xảy ra nhồi máu cơ tim hoặc tuần trước đó, các triệu chứng xuất hiện nhiều hơn, kéo dài hơn hoặc nặng hơn,” bà nói.
Nếu nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào, bạn cần tìm kiếm sự giúp đỡ ngay. Đặc biệt nếu triệu chứng xuất hiện đột ngột và nghiêm trọng, hãy gọi cấp cứu ngay lập tức.
Nếu bạn không có tiền sử bệnh tim và gặp triệu chứng nhẹ, bạn vẫn nên thông báo cho bác sỹ. Họ sẽ giúp đánh giá và chỉ định xét nghiệm khi cần thiết.
Những người được chăm sóc y tế kịp thời, ngay cả sau khi cơn nhồi máu xảy ra, vẫn có thể được điều trị cứu sống, bác sỹ Sikand cho biết.
Phòng ngừa nhồi máu cơ tim từ trong lối sống hằng ngày
Dù nhiều yếu tố nguy cơ nằm ngoài tầm kiểm soát, bạn vẫn có thể tác động đến phần lớn trong số đó. Duy trì thói quen đi bộ mỗi ngày, điều chỉnh chế độ ăn, kiểm soát huyết áp, cholesterol và đường huyết là những bước quan trọng giúp giảm nguy cơ.
“Trước khi bạn lớn tuổi hoặc trước khi bệnh xuất hiện, nếu bạn có thể kiểm soát các yếu tố nguy cơ mỗi ngày, đó là điều mạnh mẽ nhất bạn có thể làm,” bác sỹ Khandelwal nói.
Kể cả với những người đã mắc bệnh tim, việc hiểu rõ yếu tố nguy cơ và thay đổi thói quen vẫn vô cùng quan trọng.
“Sau khi một người bị nhồi máu cơ tim, họ có nguy cơ cao hơn nhiều gặp biến cố tim mạch tiếp theo trong năm sau đó. Vì vậy họ cần thay đổi các thói quen liên quan lối sống và tuân thủ điều trị,” bác sỹ Blumenthal khuyến cáo.
Theo Hiệp hội Tim mạch Mỹ, các yếu tố nguy cơ truyền thống của nhồi máu cơ tim gồm: hút thuốc, tiểu đường, mỡ máu cao, huyết áp cao, béo phì.
Bên cạnh các biện pháp tại nhà, bạn cũng nên duy trì việc khám bác sỹ định kỳ.
“Bên cạnh chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên, điều quan trọng nhất là theo dõi sát sao với chuyên gia y tế để phát hiện và điều trị kịp thời các yếu tố nguy cơ,” bác sỹ Sikand nhấn mạnh.
