1. Người mắc bệnh đái tháo đường hoặc có nguy cơ cao bị đái tháo đường cần thận trọng khi ăn quả nhãn
Quả nhãn có lợi cho sức khỏe nhưng một số nhóm người nên hạn chế hoặc tránh ăn để không gây hại cho sức khỏe.
Những người mắc bệnh đái tháo đường cần đặc biệt thận trọng khi ăn nhãn. Nhãn có vị ngọt đậm đà do chứa hàm lượng đường tự nhiên và carbohydrate cao. Cứ khoảng 20 quả nhãn tươi chứa 10 g carbohydrate, có thể gây tăng đột biến lượng đường trong máu nếu ăn nhiều.
Việc kiểm soát đường huyết rất quan trọng với người đái tháo đường. Ăn nhãn một cách vô độ có thể làm tình trạng bệnh xấu đi, gây khó khăn trong việc điều chỉnh đường huyết và dẫn đến các biến chứng nguy hiểm.
Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ khuyến nghị nên hạn chế carbohydrate từ trái cây không quá 15 g mỗi khẩu phần. Vì vậy, ăn một lượng nhỏ nhãn tươi có thể chấp nhận được. Tuy nhiên, ăn nhiều hơn hoặc ăn nhãn sấy khô, với lượng carbohydrate và calo cao hơn nhiều, sẽ làm tăng nguy cơ tăng đường huyết.
Người bệnh đái tháo đường nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để xác định lượng nhãn phù hợp với tình trạng sức khỏe và chế độ ăn của mình.
2. Phụ nữ mang thai, đặc biệt là trong giai đoạn đầu và cuối thai kỳ
Phụ nữ mang thai, đặc biệt trong ba tháng đầu và cuối thai kỳ, nên hạn chế hoặc tránh ăn nhãn. Mặc dù nhãn giàu vitamin và khoáng chất nhưng đặc tính của nó có thể không phù hợp với cơ thể nhạy cảm của thai phụ.
Theo y học cổ truyền, nhãn có tính nóng, có thể gây ra các triệu chứng như nóng trong, nổi mụn, hoặc táo bón. Quan niệm dân gian cũng cho rằng tính nóng của nhãn có thể gây động thai hoặc sảy thai sớm, dù chưa có bằng chứng khoa học cụ thể.
Ngoài ra, nhãn chứa hàm lượng đường cao, có thể làm tăng nguy cơ hoặc khiến tình trạng đái tháo đường thai kỳ khó kiểm soát hơn. Vào cuối thai kỳ, việc ăn nhiều nhãn cũng có thể gây nóng trong người và ảnh hưởng đến giấc ngủ.
Để đảm bảo an toàn, phụ nữ mang thai nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng về chế độ ăn uống phù hợp.
3. Người bị nóng trong, nổi mụn hoặc có cơ địa dễ sinh nhiệt
Quả nhãn được cho là có tính nóng, đối với những người có cơ địa dễ bị nóng trong, thường xuyên nổi mụn nhọt, rôm sảy hoặc có các triệu chứng như khó tiêu, táo bón, khô miệng, ăn nhiều nhãn có thể làm trầm trọng thêm tình trạng này.
Việc tích tụ nhiệt trong cơ thể có thể dẫn đến các vấn đề về da, gây khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Nếu thường xuyên gặp phải các triệu chứng này, tốt nhất là nên hạn chế hoặc tránh ăn nhãn, đặc biệt là vào mùa hè nóng bức hoặc khi thời tiết oi ả. Thay vào đó, có thể lựa chọn các loại trái cây có tính mát hơn để giải nhiệt và bổ sung vitamin.
4. Người bị tăng huyết áp
Mặc dù nhãn chứa kali, một khoáng chất có lợi cho việc kiểm soát huyết áp nhưng những người bị tăng huyết áp cũng cần thận trọng. Lý do là vì nhãn có tính nóng, khi ăn nhiều có thể gây ra cảm giác bứt rứt, khó chịu và làm tăng nhịp tim, gián tiếp ảnh hưởng đến huyết áp khi ăn quá nhiều.
Đối với những người đang trong quá trình điều trị tăng huyết áp, việc tiêu thụ nhãn với lượng lớn có thể gây xáo trộn tác dụng của thuốc hoặc làm tình trạng bệnh trở nên khó kiểm soát hơn. Điều quan trọng là phải tuân thủ nghiêm ngặt theo lời khuyên của bác sĩ về chế độ ăn uống và uống thuốc.
5. Người bị đầy bụng, khó tiêu hoặc có vấn đề về tiêu hóa
Nhãn có hàm lượng chất xơ tương đối thấp so với lượng carbohydrate cao, đặc biệt là nhãn sấy khô. Mặc dù một lượng nhỏ chất xơ có thể có lợi nhưng việc ăn quá nhiều nhãn trong một lần có thể gây ra các triệu chứng tiêu hóa như đầy hơi, chướng bụng, khó tiêu hoặc thậm chí là tiêu chảy, đặc biệt đối với những người không quen ăn nhiều trái cây giàu chất xơ hoặc có hệ tiêu hóa nhạy cảm.
Quả nhãn tươi chứa khoảng 0,7 g chất xơ trên 20 quả, trong khi nhãn sấy khô có 1,7 g. Đối với những người có hệ tiêu hóa yếu, việc tiêu thụ một lượng lớn đường tự nhiên cùng với một lượng chất xơ nhất định có thể gây áp lực lên đường ruột, dẫn đến cảm giác khó chịu.
6. Người bị dị ứng với trái cây nhiệt đới
Mặc dù hiếm gặp nhưng phản ứng dị ứng với nhãn vẫn có thể xảy ra. Những người có tiền sử nhạy cảm với các loại trái cây nhiệt đới khác nên thận trọng khi thử nhãn. Các triệu chứng dị ứng có thể bao gồm ngứa, sưng (đặc biệt là ở môi, lưỡi, họng), nổi mề đay, khó thở hoặc các vấn đề về tiêu hóa như tiêu chảy, nôn mửa. Trong trường hợp nặng, sốc phản vệ có thể xảy ra, đòi hỏi cấp cứu y tế ngay lập tức. Nếu không chắc chắn về tình trạng dị ứng của mình, tốt nhất là nên thận trọng.
