Khuyến khích con khám phá và theo đuổi đam mê
Một cậu bé sẽ không thể tự tin nếu luôn bị so sánh hoặc ép buộc vào khuôn mẫu. Thay vì nói: “Con phải học giỏi hơn bạn A”, hãy thử nói: “Mẹ rất tự hào về nỗ lực của con trong việc tìm hiểu về khoa học. Con thật sự có tiềm năng đấy!” Điều này không chỉ giúp con cảm thấy được tôn trọng mà còn dám mơ ước và theo đuổi điều mình thích.
Ghi nhận và khen ngợi những nỗ lực của con
Giáo sư Lê Nguyên Phương, một nhà tâm lý học nổi tiếng tại Việt Nam, từng chia sẻ trên báo Tuổi Trẻ rằng: “Việc khen ngợi quá nhiều kết quả cuối cùng có thể khiến trẻ phụ thuộc vào sự công nhận bên ngoài. Tuy nhiên, việc ghi nhận quá trình và thái độ cố gắng sẽ giúp trẻ xây dựng lòng tự tin bền vững.” Vì vậy, thay vì chỉ khen: “Con giỏi quá!”, cha mẹ nên nói rõ ràng hơn: “Mẹ rất vui vì con đã kiên trì luyện tập bài toán khó này suốt mấy ngày qua.”
Giúp con vượt qua thất bại và học hỏi từ sai lầm
Đừng sợ khi con thất bại; hãy coi đó là cơ hội để dạy con bài học quý giá. Thay vì la mắng: “Sao con làm hỏng việc rồi?”, cha mẹ có thể nhẹ nhàng hỏi: “Con cảm thấy thế nào? Có điều gì con rút ra được từ lần này không?” Bằng cách này, con sẽ học cách đối mặt với khó khăn mà không sợ hãi hay bỏ cuộc.
Dạy con biết yêu thương, chia sẻ và giúp đỡ người khác
Tôi vẫn nhớ câu chuyện của một người bạn thân – chị ấy kể rằng mỗi tối trước khi đi ngủ, chị đều ôm con trai và nói: “Cảm ơn con đã dành thời gian chơi cùng em hôm nay. Tình yêu của con làm cả nhà hạnh phúc lắm.” Những lời nói như vậy giúp con hiểu rằng hành động tử tế luôn mang lại niềm vui cho người khác.
Khuyến khích con thể hiện cảm xúc một cách lành mạnh
Nhiều người quan niệm rằng con trai không nên khóc hay tỏ ra yếu đuối. Tuy nhiên, Tiến sĩ Mỹ Hạnh nhấn mạnh: “Cho phép con thể hiện cảm xúc là cách giúp các em phát triển trí tuệ cảm xúc (EQ).” Vì vậy, thay vì bảo: “Đàn ông không được khóc,” cha mẹ nên an ủi: “Nếu con buồn, cứ thoải mái chia sẻ với bố mẹ nhé. Ai cũng có lúc yếu lòng mà.”
Dạy con biết tôn trọng sự khác biệt của mọi người
Cuộc sống đầy màu sắc với những cá nhân độc đáo. Cha mẹ nên dạy con rằng: “Mỗi người đều có điểm mạnh riêng. Việc tôn trọng ý kiến và quan điểm của người khác là dấu hiệu của một người tử tế.” Điều này sẽ giúp con trở thành người dễ gần và được mọi người yêu quý.
Dạy con sự trung thực và lòng tự trọng
Khi con phạm lỗi, đừng chỉ trích nặng nề. Thay vào đó, hãy nói: “Bố mẹ biết ai cũng có thể mắc sai lầm. Nhưng điều quan trọng là con dám thừa nhận và sửa chữa nó.” Sự trung thực là nền tảng để xây dựng lòng tin ở mọi mối quan hệ.
Dạy con biết giữ lời hứa và chịu trách nhiệm cho hành động của mình
Nếu con hứa sẽ làm việc gì nhưng chưa hoàn thành, cha mẹ nên nhắc nhở nhẹ nhàng: “Con đã hứa rồi, đúng không? Hãy cố gắng hoàn thành để mọi người tin tưởng con hơn nhé.” Điều này giúp con rèn luyện tính kỷ luật và đáng tin cậy.
Dạy con biết tôn trọng người lớn tuổi và những người xung quanh
Hãy dạy con những quy tắc ứng xử cơ bản, chẳng hạn như chào hỏi người lớn, lắng nghe khi người khác nói. Mỗi ngày, cha mẹ có thể nói: “Con đã làm rất tốt khi giúp bà mang đồ lên tầng. Bà chắc hẳn rất vui!”
