1. Vì sao mùa hanh khô vẫn cần dùng kem chống nắng?
Mùa hanh khô không hề làm giảm tác hại của tia cực tím (UV) lên da. Ngược lại, khi da bị khô và suy yếu, tác hại của tia UV càng trở nên nghiêm trọng khiến da lão hóa nhanh hơn.
Việc duy trì thói quen dùng kem chống nắng phổ rộng hàng ngày trong mùa hanh khô là điều bắt buộc, dựa trên ba lý do sau:
Tia UVA vẫn hoạt động mạnh mẽ
Ánh nắng mặt trời phát ra hai loại tia UV chính ảnh hưởng đến da là UVB và UVA.
– Tia UVB (burning rays): Gây cháy nắng, hoạt động mạnh nhất vào mùa hè.
– Tia UVA (aging rays): Đây là tia chịu trách nhiệm chính cho sự lão hóa da, bao gồm nếp nhăn, đốm nâu và mất độ đàn hồi.
Khác với UVB, cường độ của tia UVA hầu như không thay đổi giữa các mùa trong năm. Nó xuyên qua mây mù, kính cửa sổ và hoạt động liên tục từ lúc mặt trời mọc đến lúc mặt trời lặn.
Tia UVA thâm nhập sâu vào lớp hạ bì của da, phá hủy collagen và elastin. Sự phá hủy này diễn ra âm thầm và tích lũy hàng ngày, dẫn đến quang lão hóa. Biểu hiện rõ nhất là sự hình thành nếp nhăn sâu trong mùa hanh khô khi da thiếu độ ẩm.
Mùa thu đông, nếu không dùng kem chống nắng, tia UVA sẽ thâm nhập sâu vào lớp hạ bì của da, phá hủy collagen và elastin dẫn đến lão hóa da.
Nguy cơ suy yếu hàng rào bảo vệ da trong mùa hanh khô
Mùa hanh khô làm suy yếu hàng rào bảo vệ da do mất nước và không khí khô lạnh. Điều này dẫn đến:
– Da dễ bị tổn thương hơn: Khi hàng rào bảo vệ da bị suy yếu (do khô căng, nứt nẻ), da trở nên nhạy cảm và dễ bị tổn thương bởi các tác nhân bên ngoài, bao gồm cả tia UV.
– Kích ứng từ hoạt chất: Trong mùa thu đông, cũng là thời điểm chăm sóc da và phục hồi các tổn thương da lý tưởng nhất. Do đó chúng ta có xu hướng thường tăng cường sử dụng các hoạt chất chống lão hóa mạnh như retinol, AHA/BHA để tẩy tế bào chết và tái tạo da. Những hoạt chất này có thể làm tăng độ nhạy cảm của da với ánh nắng. Nếu không dùng kem chống nắng, các sản phẩm chống lão hóa này có thể gây ra tác dụng phụ là kích ứng da và làm trầm trọng thêm tình trạng lão hóa.
Tiếp xúc với tia UV sau cửa kính và ánh sáng xanh
– Xuyên qua kính: Khoảng 50-70% tia UVA có thể xuyên qua kính cửa sổ nhà ở, văn phòng và kính ô tô.
– Ánh sáng xanh: Mặc dù không phải là UV, ánh sáng xanh phát ra từ màn hình điện thoại, máy tính và đèn LED cũng có thể gây stress oxy hóa và đẩy nhanh lão hóa. Kem chống nắng phổ rộng hiện đại có khả năng cung cấp một mức độ bảo vệ nhất định chống lại ánh sáng xanh này.
Vì vậy, kem chống nắng không chỉ là sản phẩm bảo vệ khỏi cháy nắng mùa hè mà là công cụ chống lão hóa và duy trì sức khỏe da quan trọng nhất quanh năm, đặc biệt cần thiết khi da đang trong trạng thái dễ tổn thương của mùa hanh khô.
2. Cách lựa chọn kem chống nắng ngăn ngừa lão hóa da
Mục tiêu của kem chống nắng mùa hanh khô cần đạt tiêu chuẩn: Bảo vệ da toàn diện khỏi tia UVA/UVB và cung cấp chất khóa ẩm để hỗ trợ hàng rào da đang bị suy yếu. Theo đó, nên chọn kem chống nắng với các tiêu chí:
Kem chống nắng phổ rộng
– Kem phải có nhãn “broad-spectrum” hoặc có chỉ số PA+++/PA++++ để đảm bảo bảo vệ da khỏi cả tia UVB (chống cháy nắng) và tia UVA (chống lão hóa).
– Chỉ số SPF: Chọn SPF 30 trở lên. SPF 30 chặn khoảng 97% tia UVB, và việc sử dụng hàng ngày là đủ để chống lão hóa.
Lựa chọn kết cấu kem
Việc chọn kem vật lý hay hóa học phụ thuộc vào loại da và nhu cầu dưỡng ẩm:
– Kem chống nắng vật lý: Có thành phần chủ đạo gồm zinc oxide, titanium dioxide. Ưu điểm là ít gây kích ứng, làm dịu da nhạy cảm. Zinc oxide có đặc tính làm dịu, hỗ trợ phục hồi hàng rào da bị tổn thương do khô.
Phù hợp với làn da nhạy cảm, da đang điều trị hoạt chất như retinol, AHA.
– Kem chống nắng hóa học: Có chứa thành phần như tinosorb, kết cấu mỏng nhẹ, dễ thấm, không để lại vệt trắng, dễ kết hợp với các bước dưỡng ẩm dày phía dưới.
Phù hợp với da thường, da dầu không quá nhạy cảm.
– Kem chống nắng kết hợp vật lý và hóa học: Cân bằng ưu điểm của cả hai loại, vừa dịu nhẹ vừa có kết cấu dễ chịu, là lựa chọn tuyệt vời cho mùa khô.
Phù hợp với mọi loại da.
Ưu tiên sản phẩm có thành phần dưỡng ẩm, chống lão hóa
Để phục vụ mục tiêu chống nếp nhăn mùa hanh khô, loại kem chống nắng lý tưởng nên được bổ sung các hoạt chất dưỡng ẩm và chống oxy hóa sau:
– Chất chống oxy hóa: Tìm kiếm kem chống nắng có bổ sung vitamin C, vitamin E, niacinamide hoặc chiết xuất trà xanh. Các chất này tạo ra một “hàng rào bảo vệ dự phòng” chống lại các gốc tự do mà tia UV không thể lọc hết được, tăng cường khả năng chống lão hóa của da.
– Chất hút ẩm và làm mềm: Kem chống nắng nên chứa ceramide, hyaluronic acid hoặc các loại dầu nhẹ (như squalane, jojoba oil). Những thành phần này giúp khóa ẩm và giữ cho da không bị khô căng dưới lớp kem chống nắng.
Kem chống nắng có dưỡng ẩm tốt giúp giảm thiểu số lượng lớp dưỡng da cần thoa, tránh tình trạng “quá tải sản phẩm” trên da, đồng thời đảm bảo nếp nhăn do mất nước được làm đầy.
Lưu ý: Đối với da khô, da lão hóa nên chọn kem chống nắng dạng cream (kem đặc) hoặc lotion có lớp căng bóng. Các loại này cung cấp lớp khóa ẩm bổ sung.
Với da dầu hoặc da hỗn hợp, nên chọn kem chống nắng dạng gel-cream hoặc fluid (nhũ tương lỏng), có nhãn “non-comedogenic” (không gây bít tắc). Loại này cung cấp độ ẩm cần thiết nhưng không gây nhờn rít.
Làn da không được bảo vệ sẽ có dấu hiệu lão hóa sớm…
3. Quy tắc vàng khi dùng kem chống nắng
Dưỡng ẩm: Luôn thoa kem dưỡng ẩm trước, đợi 5-10 phút cho kem dưỡng thấm hoàn toàn, sau đó mới thoa kem chống nắng. Điều này đảm bảo da được cấp ẩm sâu trước khi được khóa lại bằng lớp chống nắng.
Đủ lượng: Dùng một lượng kem chống nắng khoảng hai đốt ngón tay để đạt được chỉ số SPF như công bố.
Thoa kem chống nắng cho cả vùng cổ, tai và mu bàn tay – những vùng da dễ bị lão hóa và thường xuyên tiếp xúc với tia UV.
Việc dùng kem chống nắng phổ rộng, giàu chất chống oxy hóa và dưỡng ẩm không chỉ là một thói quen bảo vệ mà còn là một liệu pháp chống lão hóa tích cực, giúp da chống lại sự bào mòn của tia UVA dai dẳng và duy trì độ căng mịn suốt mùa hanh khô.
